Doanh nghiệp bất động sản ứng biến ra sao với "siết" tín dụng?

Nhiều giải pháp "thích nghi"

Ngân hàng Nhà nước đề ra lộ trình kéo giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn từ mức 45% xuống còn 40%, bắt đầu từ năm 2019. Theo kế hoạch, tỷ lệ này sẽ được giảm tiếp xuống còn 30% trong những năm tới. Trước thực trạng này, các doanh nghiệp cũng đã có những ứng biến nhất định để "thích nghi", không quá phụ thuộc vào nguồn vốn từ ngân hàng.

Đơn cử, Tập đoàn Tuần Châu đã chính thức “bắt tay” Coteccons - người khổng lồ trong ngành xây dựng Việt Nam. Việc hợp tác này nhằm triển khai tổ hợp khách sạn, biệt thự, căn hộ nghỉ dưỡng và khu vui chơi giải trí 4,8 ha tại đảo Tuần Châu, Quảng Ninh. Dự án có tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng 5.000 tỉ đồng, trong đó tập đoàn Tuần Châu góp đất, còn Coteccons là đơn vị xây dựng phát triển dự án. Đại diện Tập đoàn Tuần Châu, cho biết với sự hợp tác này, hai bên sẽ tận dụng được thế mạnh của mình, không bị phụ thuộc quá nhiều vào nguồn vốn vay từ ngân hàng đang dần eo hẹp và đắt đỏ.

Tương tự, trong bối cảnh dòng vốn cho bất động sản gặp khó, ông Nguyễn Trung Tín, Tổng giám đốc Công ty An Gia Investment, cho biết đội ngũ của ông đã phải ra nước ngoài gọi vốn từ các quỹ đầu tư đến từ Anh, Nhật Bản. Bên cạnh đó, khi có dự án mới triển khai, công ty này cũng kêu gọi các nhà đầu tư trong nước cùng làm.

Thiếu vốn là nguyên nhân chính khiến nhiều dự án bất động sản đắp chiếu. Ảnh: Sơn Sơn

“Hiện các dự án của An Gia có sự tham gia của quỹ đầu tư nước ngoài và Coteccons theo thế kiềng 3 chân. An Gia mạnh về phát triển dự án, bán hàng; Tập đoàn Coteccons mạnh về xây dựng và quỹ đầu tư mạnh về vốn. Chính điều này đã giúp các dự án của An Gia gần như không sử dụng nhiều vốn vay ngân hàng và an toàn ngay cả những lúc nguồn tài chính từ ngân hàng khó khăn nhất. Hiện công ty đã triển khai được 6 dự án theo mô hình này”, ông Tín cho hay.

Trong một bản báo cáo mới đây, Công ty Chứng khoán MB cũng cho biết, hiện các doanh nghiệp đã phát hành được trên 60.000 tỉ đồng trái phiếu, tính từ đầu năm đến nay. Trong đó, lượng trái phiếu phát hành của nhóm ngành bất động sản, xây dựng, hạ tầng là 16.230 tỉ đồng, chiếm 27%.

Đáng chú ý, riêng Công ty CP phát triển bất động sản Phát Đạt đã phát hành được 850 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp. Số trái phiếu này phát hành qua 3 lần với mức lãi suất lần lượt là 14,5%, 12% và 10,5%. Phát Đạt cho biết sẽ dùng số tiền này vào việc phát triển các dự án mới tại Bình Định, Quảng Ngãi, Bình Dương… Tập đoàn Novaland cũng phát hành 400 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp qua 2 đợt để gọi vốn. Mỗi đợt phát hành là 200 tỉ đồng, với lãi suất đều xấp xỉ 11%.

Những doanh nghiệp lớn khác như Công ty CP đầu tư kinh doanh nhà Khang Điền, Công ty CP đầu tư Văn Phú, Công ty CP đầu tư phát triển Cường Thuận IDICO… cũng gọi vốn làm dự án bằng cách phát hành trái phiếu doanh nghiệp.

Chủ trương siết tín dụng được ủng hộ

Không ít dự án địa ốc phải phá sản, không thể triển khai tiếp
do khó khăn về tín dụng. Ảnh: Sơn Sơn

Về lộ trình hạn chế tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như chứng khoán, bất động sản, tín dụng tiêu dùng... của Ngân hàng Nhà nước, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết rất tán thành. Trước mắt có thể việc thực hiện lộ trình này sẽ tạo ra những áp lực với các doanh nghiệp địa ốc, nhưng đây là áp lực lành mạnh, có tính tích cực. Lộ trình này cũng sẽ khiến các chủ đầu tư dự án bất động sản buộc phải tìm kiếm các nguồn vốn khác thay thế dần một phần nguồn vốn tín dụng, từ đó giúp thị trường bất động sản phát triển bền vững.

Người đứng đầu HoREA cũng đưa ra 8 khuyến nghị để các doanh nghiệp thích nghi dần với lộ trình hạn chế tín dụng vào thị trường bất động sản. Cụ thể là: tăng vốn chủ sở hữu, chuyển đổi thành công ty cổ phần đủ điều kiện niêm yết để có thể huy động nguồn vốn trên thị trường chứng khoán, phát hành trái phiếu doanh nghiệp, mở rộng liên doanh, liên kết trong nước và nước ngoài (tìm kiếm nguồn vốn FDI)...

Trái phiếu doanh nghiệp đang là kênh đầu tư khá hấp dẫn vì có lãi suất cao hơn lãi suất tiền gửi tiết kiệm cùng kỳ hạn, nhất là đối với các doanh nghiệp phát hành trái phiếu có uy tín thương hiệu và có phương án sản xuất, kinh doanh khả thi. Tuy nhiên, ông Châu cũng lưu ý, doanh nghiệp muốn phát hành trái phiếu thành công thì phải đảm bảo sử dụng đúng mục đích nguồn vốn huy động từ trái phiếu, thực hiện hiệu quả phương án sản xuất, kinh doanh và dự án đầu tư để đảm bảo lợi ích của doanh nghiệp và nhà đầu tư trái phiếu.