Khi nào không có sổ đỏ vẫn được tặng, cho đất?

Luật Đất đai năm 2013 quy định một trong những điều kiện để thực hiện việc tặng cho quyền sử dụng đất đó là thửa đất phải có sổ đỏ. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp ngoại lệ người dân được phép tặng, cho đất khi chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chi tiết điều kiện và thủ tục khi đó được luật sư Nguyễn Văn Tuấn (Giám đốc Công ty Luật TNHH TGS, Hà Nội) tư vấn như sau:

   Liên quan đến nhu cầu tặng cho đất đai khi chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng, anh Hà (Vụ Bản, Nam Định) có gửi câu hỏi thắc mắc và cho biết vợ chồng anh có 01 mảnh đất nông nghiệp hiện không có nhu cầu sử dụng nữa nên muốn tặng cho người em trai (ở nhà ngay kế bên) để canh tác. Mảnh đất này hiện vẫn trong thời hạn sử dụng, không vướng tranh chấp nhưng chưa được cấp sổ đỏ, chỉ có quyết định giao đất của UBND huyện. Vậy chiếu theo các quy định pháp luật, nguyện vọng của anh Hà có thể thực hiện được hay không?
 

Khi nào được tặng cho đất đai dù chưa có sổ đỏ?

   Tư vấn về trường hợp của anh Hà, luật sư Nguyễn Văn Tuấn cho biết đất chưa hoặc không có sổ đỏ (đất chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất), tức là đất chưa có căn cứ pháp lý để xác định quyền và nghĩa vụ của người dân đối với thửa đất mà họ đang sử dụng. Để xác định việc anh Hà có được tặng đất cho người em trai không, trước tiên phải căn cứ vào điều kiện để chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo Điều 188 Luật Đất đai 2013.

   Cụ thể, điều luật này quy định rõ người sử dụng đất chỉ được thực hiện các quyền chuyển đổi/ chuyển nhượng/ cho thuê/ cho thuê lại/ thừa kế/ tặng cho/ thế chấp quyền sử dụng đất hoặc góp vốn bằng quyền sử dụng đất khi thỏa mãn 4 điều kiện bao gồm:
     - Thứ nhất, đất phải có Giấy chứng nhận quyến sử dụng đất (sổ đỏ), trừ trường hợp ngoại lệ được quy định tại khoản 3 Điều 186 và trường hợp nhận thừa kế được quy định tại khoản 1 Điều 168 của Luật Đất đai năm 2013.

     - Thứ hai, đất không có tranh chấp.

     - Thứ ba, quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án.

     - Thứ tư, đất vẫn còn trong thời hạn sử dụng.
 
   Đối với trường hợp ngoại lệ được nêu tại điều kiện thứ nhất, Khoản 1 Điều 168 Luật đất đai diễn giải cụ thể như sau: Trường hợp chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp thì người sử dụng đất được thực hiện các quyền chuyển nhượng/ tặng cho/ cho thuê lại/ thừa kế… sau khi có quyết định giao đất, cho thuê đất.
  
   “Tức là, riêng với trường hợp đất nông nghiệp thì người dân vẫn có thể đem tặng cho sau khi có quyết định giao đất hoặc cho thuê đất mà không cần có sổ đỏ. Tuy nhiên, việc tặng cho quyền sử dụng đất nông nghiệp phải tuân theo quy định tại  Điều 190 Luật đất đai 2013, theo đó chỉ được chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp trong cùng xã, phường, thị trấn cho hộ gia đình, cá nhân khác để thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp.

   Trường hợp của anh Hà rơi đúng vào trường hợp ngoại lệ này, cho nên có thể thực hiện chuyển quyền sử dụng đất mà không cần phải có sổ đỏ. Anh Hà hoàn toàn đủ kiểu kiện để tặng đất cho em trai mình một cách hợp pháp” – Luật sư Nguyễn Văn Tuấn cho biết.

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn (Luật TGS) tư vấn về trường hợp tặng, cho đất khi chưa có sổ đỏ. 

Linh Phương

(Sưu tầm: Công ty ĐÀ THÀNH ĐÔ - 357 Lê Quảng Chí - Hòa Xuân - Cẩm Lệ - Đà Nẵng)