Cách tính bậc cầu thang: chuẩn xây dựng và tốt theo phong thủy

Cầu thang là bộ phận vô cùng quan trọng, giúp kết nối giữa các tầng trong nhà. Vì thế, đi đôi với một thiết kế đẹp, cầu thang cần phải đảm bảo an toàn cho người lưu thông và tốt theo phong thủy. Đó cũng là lý do tại sao nhiều người muốn tìm hiểu cách tính bậc cầu thang khi xây dựng nhà ở. Vậy công thức tính bậc cầu thang chuẩn hiện nay như thế nào?

Ngày càng nhiều gia chủ muốn tìm hiểu cách tính bậc cầu thang theo phong thủy

   1. Lý do cần tính bậc cầu thang khi xây nhà

   Nhiều gia chủ thường không quá quan tâm tới cách tính bậc cầu thang khi xây dựng nhà cửa. Tuy nhiên, số bậc cầu thang có ảnh hưởng tương đối lớn đến cả yếu tố phong thủy và vẻ đẹp thiết kế trong nhà.

   Xét về yếu tố phong thủy

   Cầu thang là bộ phận góp mặt trong hầu hết các căn nhà cao tầng, đóng vai trò liên kết các tầng nhà và tạo lối đi lên xuống. Do vậy mà phong thủy thường quan niệm rằng có một dòng chảy năng lượng và luồng sinh khí vô hình luôn lưu thông tại khu vực cầu thang.

 Số bậc cầu thang có ảnh hưởng nhất định đến yếu tố phong thủy trong nhà ở

   Mặc dù không thể khẳng định được điều này có đúng hay không, nhưng ông cha ta thường có câu “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Để tránh những tác động xấu, chúng ta nên chú ý đến vị trí, hình dạng và cách tính bậc cầu thang theo phong thuỷ. Và đặc biệt là chú ý tới cách tính số bậc cầu thang. Bởi trong nhiều trường hợp, số bậc phạm phải phong thủy sẽ áp chế lại những may mắn, thịnh vượng, tạo ra những năng lượng tiêu cực.

   Xét về lý do an toàn

   Thông thường, dựa vào chiều cao giữa các tầng nhà, đơn vị thi công sẽ tính số bậc cầu thang sao cho hợp lý nhất. Chúng ta không thể chỉ áp một công thức duy nhất để tính số bậc, bởi thực tế chiều cao giữa các tầng nhà là không giống nhau. Do đó, cần tính toán làm sao để các bậc cầu thang có kích thước đều nhau và đảm bảo được an toàn cho người lưu thông (đặc biệt là người già và trẻ nhỏ). 

   Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu khoa học cũng chỉ ra rằng, số bậc cầu thang có ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe, cụ thể là nhịp tim của người di chuyển, đặc biệt là người lớn tuổi. Kiến trúc sư cần nắm được điều này, để bố trí và sắp xếp sao cho phù hợp nhất. 
 

Cách tính bậc cầu thang làm sao phải đảm bảo vấn đề an toàn khi đi lại

   2. Cách tính bậc cầu thang dựa trên phong thủy

   Dựa trên phong thủy, người ta chia ra làm hai cách tính số bậc cầu thang. Đó là tính theo vòng Trường Sinh và quy luật Sinh - Lão - Bệnh - Tử. Cụ thể:

   Cách tính số bậc cầu thang dựa trên vòng Trường sinh

   Để có thể tính toán được số bậc cầu thang chuẩn phong thủy, gia chủ cần nắm được quy tắc ngũ hành và vòng Trường Sinh như sau:

   Ý nghĩa vòng trường sinh:

   Vòng Trường sinh bao gồm 12 giai đoạn, mỗi một giai đoạn thể hiện một quy luật của đời người, bao gồm sinh trưởng, phát triển và kết thúc. Nói một cách đơn giản thì vòng trường sinh biểu thị cho vòng đời của một con người. 

   Các giai đoạn của vòng trường sinh:

   12 giai đoạn gắn với 12 ý nghĩa lần lượt được thể hiện như sau: 

     - Trường sinh: gắn liền với sự ra đời, sinh sôi, nảy nở; sức sống căng tràn, năng lượng đầy ắp, dồi dào sinh lực. 

     - Mộc dục: gắn liền với trẻ nhỏ biết tự lập, tự tắm rửa.

     - Quan đới: gắn với giai đoạn trưởng thành, cố gắng hết sức học tập, rèn luyện, trau dồi để xây dựng sự nghiệp, công danh.

     - Lâm Quan: gắn liền với cuộc sống công danh, thịnh vượng.

     - Đế vượng: giai đoạn phát triển vượt bậc về cả thể chất và tinh thần. 

     - Suy: bắt đầu suy thoái, không còn vẻ đẹp cực thịnh như ban đầu.

     - Bệnh: giai đoạn già hoá, sinh ốm đau, bệnh tật.

     - Tử: chấm dứt vòng đời, kết thúc một giai đoạn.

     - Mộ: quay trở lại với đất.

     - Tuyệt: mọi thứ phân huỷ, không còn hình trạng.

     - Thai: đầu thai, giai đoạn chuẩn bị một hành trang mới, vòng đời mới.

     - Dưỡng: hấp thụ mọi nguyên khí, âm dương ngũ hành, chuẩn bị tinh thần bước vào giai đoạn mới.

   Trong đó, 12 giai đoạn lần lượt gắn liền với 5 ngũ hành nhà cửa như ảnh sau:

Ngũ hành nhà cửa tương ứng với 12 giai đoạn của vòng Trường Sinh

   Dựa vào kiến trúc, căn cứ luật Trường Sinh, thì:

   Nhà có hình Kim, cung Trường sinh sẽ rơi vào bậc số 9. Tiếp theo đó, nhà có hình Mộc, Thuỷ, Hoả, Thổ lần lượt có bậc thứ 3, 1, 7, 5 là Trường Sinh. 

   Dựa theo quy luật vòng trường sinh, gia chủ bắt đầu tính từ bậc trường sinh theo ngũ hành của nhà vừa nêu trên. Sau đó tiếp tục tính lần lượt. Ví dụ, nhà hình Kim có bậc 9 là trường sinh, thì bậc 10 sẽ là Mộc Dục, bậc 11 là Quan đới,... Số bậc cầu thang đẹp phong thuỷ sẽ rơi vào các cung Trường Sinh, Quan Đới, Mộ, Đế vượng, Lâm quan, Thai, còn lại là cung hung, xấu.

     - Nếu số bậc nằm ở cung Trường sinh, Thai thì giàu phúc đức.

     - Nếu số bậc nằm ở cung Quan Đới, thì thuận lợi về khoa cử, công danh, học hành.

     - Nếu số bậc năm ở cung Lâm quan thì phát tài, thịnh vượng.

     - Nếu số bậc nằm ở cung Đế vượng thì thuận lợi về chức danh, địa vị.

     - Nếu số bậc nằm ở cung Mộ thì tuổi thọ tăng cao.

   Tóm lại, căn cứ vào ngũ hành nhà và 12 giai đoạn của vòng trường sinh, gia chủ có thể tính được số bậc thang đẹp phong thuỷ. 

   Cách tính số bậc cầu thang dựa trên quy luật Sinh - Lão - Bệnh - Tử

   Dựa trên quy luật Sinh - Lão - Bệnh - Tử, chúng ta có thể tính được số bậc cầu thang đẹp, tốt theo phong thủy cho không gian của mình. Đây cũng là một trong những cách tính đơn giản, được nhiều người lựa chọn. 

   Ý nghĩa của Sinh - Lão - Bệnh - Tử:

   Quy luật sinh - lão - bệnh - tử mà ông cha ta áp dụng để tính số bậc cầu thang đẹp, chính là quy luật một vòng đời của con người. Trong đó, Sinh có nghĩa là điểm xuất phát, chào đời, đầy năng lượng, trẻ trung và sinh khí. Lão có nghĩa là khi chúng ta già đi, năng lượng bắt đầu thoái hoá và dần trở nên cạn kiệt. Theo đó, bệnh có nghĩa là ốm đau, bệnh tật, sức khoẻ yếu, dần sa sút và dễ dẫn đến Tử. Tử có nghĩa là kết thúc sự sống, trái lại với Sinh, tử chính là sự chia ly, đặt dấu chấm hết cho một kiếp người. 

   Như vậy, theo ý nghĩa của 4 cung, thì cung Sinh tràn trề năng lượng và có hàm ý đẹp nhất. Áp dụng vào cách tính số bậc cầu thang theo sinh lão mệnh tử, số bậc cầu thang mà rơi vào cung Sinh sẽ có phong thuỷ đẹp. 

   Cách đếm bậc như sau:

   Quy luật tính bậc cầu thang dựa trên quy tắc Sinh - Lão - Bệnh - Tử được áp dụng với tất cả các loại thiết kế nhà ở, từ nhà phố, nhà cấp 4, cho đến biệt thự. 

   Bạn tính lần lượt theo thứ tự: bậc 1 rơi vào cung Sinh, bậc 2 rơi vào cung Lão, bậc 3 là cung Bệnh và bậc 4 là cung Tử. Kết thúc bậc số 4, đến bậc số 5 chúng ta lại áp dụng tiếp tục và lần lượt Sinh - Lão - Bệnh - Tử. Có nghĩa là đến bậc 8 lại cung Tử, và số 9 bắt đầu lại cung Sinh. Cứ lần lượt tính như thế từ bậc đầu tiên đến bậc cuối cùng. Kết thúc là cung Sinh thì sẽ được cung đẹp.

 Ví dụ cụ thể cho cách tính bậc cầu thang theo sinh lão bệnh tử

   Như vậy, chúng ta sẽ có công thức khái quát để tính số bậc cầu thang chuẩn phong thuỷ cho căn nhà là 4n + 1. Trong đó, khi đếm từ bậc 1 đến bậc 4, thì n chính là số lần chu kỳ lặp lại. 

   Lưu ý khi tính số bậc cầu thang theo cách này:

   Dựa trên cách tính này, sẽ có một số ý kiến trái chiều nhất định. Bởi thực tế, người ta không chỉ rõ ràng cách tính này áp dụng cho tổng số bậc thang của toàn bộ căn nhà hay chỉ tính riêng một vế thang. Nghĩa là bậc cầu thang tính từ đâu và kết thúc ở đâu. Nếu chỉ tính cho 1 tầng thì bậc sẽ bắt đầu từ sàn nhà thấp nhất cho đến nền nhà của tầng kế. Nếu tính tổng thì sẽ bắt đầu từ sàn nhà thấp nhất cho đến nền nhà của tầng cao nhất.

   Tùy theo mỗi quan niệm và sở thích của gia chủ, người ta chia ra làm 2 trường hợp:

   - Trong trường hợp gia chủ quan tâm đến cách tính bậc ở từng vế thang, thì chọn số bậc tương ứng rơi vào cung sinh là các bậc 5, 9 và 17,... Tuy nhiên theo cách này, thì tổng số bậc cầu thang chắc chắn sẽ rơi vào một trong 3 cung còn lại mà không phải cung sinh.

   - Trong trường hợp gia chủ quan tâm đến tổng số bậc của toàn bộ căn nhà sẽ rơi vào cung sinh, thì sẽ không ngoại trừ khả năng số bậc của tầng 1 sẽ rơi vào 3 cung còn lại,... 

   Như vậy, tùy thuộc vào quan niệm của gia chủ mà sẽ có các hướng tính khác nhau. Nếu không chắc chắn về nhận định của mình, thì bạn có thể nhờ đến sự tư vấn của các chuyên gia phong thuỷ hoặc kiến trúc sư. Ngoài ra, bạn có thể áp dụng trực tiếp công thức phong thủy này để làm cách tính bậc tam cấp cho nhà ở của mình. 

   Tuy nhiên, nếu chỉ thiết kế theo phong thủy là chưa đủ, chúng ta cũng cần tuân theo một số tiêu chuẩn nhất định trong xây dựng. 
 

Số bậc cầu thang đẹp sẽ mang lại nhiều may mắn, tài lộc cho gia chủ

   3. Cách tính bậc cầu thang dựa trên tiêu chuẩn về chiều cao

   Bên cạnh các cách tính dựa vào phong thủy như trên, để sở hữu được một cầu thang có thiết kế đẹp, thì bạn cũng cần nắm được cách tính số bậc cầu thang theo chiều cao. 

   Với cách tính số bậc cầu thang theo chiều cao, chúng ta áp dụng công thức như sau:
 

Số bậc = chiều cao tầng / chiều cao bậc thang

   Dựa trên tiêu chuẩn thiết kế xây dựng của nhà nước, thì chiều cao cầu thang nằm trong khoảng từ 15 - 18cm là hợp lý nhất. Vì vậy, gia chủ có thể áp dụng trực tiếp khoảng cách này để tính toán theo công thức vừa nêu. Đương nhiên, công việc tính toán sẽ không tránh khỏi những kết quả dư. Nếu dư thì nên làm tròn và lấy số bậc cầu thang sao cho hợp phong thủy nhất.

   Tuy nhiên, một thắc mắc là chiều cao của bậc thang thì lấy ở đâu, trong khi chiều cao tầng đã có sẵn. Theo đó, bạn có thể áp dụng công thức tính độ dốc của thang. Công thức như sau: h = (60 - b) / 2. Trong đó, h là chiều cao bậc thang mà chúng ta đang cần tính, b là chiều rộng mặt bậc, được tính với đơn vị cm. 
 

Chiều cao tầng là độ dài đã có sẵn, cần tính thêm chiều cao bậc thang

   4. Một số thắc mắc trong cách tính bậc cầu thang khi xây nhà

   Bên cạnh cách tính bậc cầu thang, nhiều gia chủ cũng có các thắc mắc khác liên quan tới vấn đề này. Chúng tôi sẽ chọn ra một số vấn đề phổ biến nhất và giải đáp cho bạn.

   Làm thế nào để hoá giải cầu thang rơi vào cung xấu?

   Nếu đã xây dựng, hoàn thiện phần trang trí cầu thang đẹp mắt mà vô tình rơi vào cung xấu, thì gia chủ cũng không nên quá lo lắng. Đừng vội nghĩ đập đi xây lại. Mặc dù đây có thể là một giải pháp nhưng lại rất tốn kém và ảnh hưởng đến kết cấu chung của toàn ngôi nhà.

   Theo các chuyên gia phong thuỷ, chúng ta hoàn toàn có thể hoá giải được khi xây cầu thang mà lỡ rơi vào cung xấu. Giải pháp tốt nhất chính là tạo thêm bậc cầu thang giả. Gia chủ có thể tham khảo cách làm như sau:

     - Việc cần làm là mua thêm tấm thảm để đặt tại nền dưới cùng ở chân cầu thang, hoặc nền trên cùng của tầng cao. Thêm 1 đến 2, 3 tấm sao cho tấm cuối cùng rơi vào đúng cung đẹp. Chỉ cần khi bước ra mà bước vào tấm thảm là được.

     - Tất nhiên, khi bố trí tấm thảm thì chúng ta cần phải cố định tại một vị trí. Không nên để cho những tấm thảm xê dịch hay lệch xa khỏi vị trí chân bước khi di chuyển.

   Đây là cách làm đơn giản và cũng không quá tốn kém. Gia chủ có thể áp dụng để hoá giải khi cầu thang nhà mình rơi vào cung xấu. 

   Có nên làm cầu thang 22 bậc?

   Đôi khi chúng ta đi mua nhà hoặc xây xong thì mới để ý là cầu thang nhà mình có 22 bậc. Vậy câu hỏi được đặt ra là liệu cầu thang 22 bậc có tốt không, có nên để cầu thang là 22 bậc. 

   Dựa trên quy luật “sinh - lão - bệnh - tử” ở trên, cầu thang mà có 22 bậc, bậc thứ 22 chắc chắn sẽ nằm ở cung lão. Như vậy, đây vẫn là một trong những cung tốt nên gia chủ không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, nếu muốn tốt hơn thì bạn có thể chọn làm cầu thang 21 bậc. Vì bậc thứ 21 rơi vào cung Sinh, tốt nhất so với các cung còn lại. 

   Cách tính bậc cầu thang nhà lệch tầng

   Hiểu một cách đơn giản, nhà lệch tầng là nhà có kết cấu các mặt của sàn nhà không thẳng, mà nằm lệch nhau. Thậm chí có nhiều trường hợp các mặt sàn còn không vuông góc cố định. Tuy nhiên đây có thể là nguyện vọng hay chủ đích sẵn có của chủ nhà, kiến trúc sư chỉ làm theo yêu cầu. Vì vậy, chúng ta hoàn toàn có thể thiết kế số bậc cầu thang mà không cần phải lo lắng thiết kế nhà bị phá vỡ. Quy tắc tính toán vẫn như cũ, chỉ là có thêm một số lưu ý sau:

     - Độ dốc của thang nên dao động từ 33 đến 36 độ; chiều rộng bậc nên nên có kích thước ít nhất là 250mm. Điều này giúp di chuyển dễ dàng mà không bị hụt chân.

     - Vẫn áp dụng công thức: h = (60 - b) / 2.  Ta có bảng sau:

 Độ dốc cầu thang phù hợp

   Như vậy, với cách tính bậc thang nhà lệch tầng, độ dốc không nên quá 36 độ. 

   Các vị trí cầu thang đẹp phong thủy

   Ngoài việc tính số bậc cầu thang hợp phong thuỷ, thì vị trí đặt cầu thang cũng là câu hỏi mà nhiều gia chủ thắc mắc. Một số lưu ý mà gia chủ cần nắm được như sau:

   - Đặt cầu thang tại vị trí thoáng đãng, cung cấp một nguồn sinh khí dồi dào. Để tránh bị suy khí, gia chủ không nên đặt cầu thang sau nhà.

   - Muốn phong thuỷ đẹp, khi điểm cung thần sát, không đặt cầu thang nằm tại cung Đại Sát hay Thiên hình. Nên bố trí cho cầu thang nằm ở các cung như Đào Hoa, Thiên mã, Dương quý nhân, Thiên Lộc.

   - Không đặt cầu thang ở vị trí giữa nhà.

   - Năng lượng từ cửa ra vào sẽ ảnh hưởng lớn đến vượng khí nếu gia chủ đặt cầu thang thẳng với cửa ra vào. Vì thế điểm này không thích hợp để bố trí cầu thang. Nếu không còn lựa chọn khác thì nên trấn áp bằng cách đặt một quả cầu thuỷ tinh hoặc một chậu cây cảnh ở dưới chân.

   - Không đặt cầu thang nằm ở gần vị trí của nhà vệ sinh.
 

 Các phương pháp trên đây áp dụng cho cả cách tính cầu thang 2 vế 

   Hy vọng sau khi tìm hiểu bài viết, gia chủ có thể nắm được cách tính bậc cầu thang chuẩn trong xây dựng, vừa đảm bảo an toàn, vừa tốt theo phong thủy. Trên thực tế, đây đều là công thức chung cho cách chia bậc cầu thang sắt, cách tính bậc cầu thang nhà 3 tầng hay 2 tầng,... Bên cạnh đó, bạn nên tham khảo thêm ý kiến từ kiến trúc sư hoặc các chuyên gia phong thủy để có được thiết kế cầu thang với số bậc tối ưu nhất.
 

Hà Linh
(Sưu tầm: Công ty ĐÀ THÀNH ĐÔ - 357 Lê Quảng Chí - Hòa Xuân - Cẩm Lệ - Đà Nẵng)